12th Conference Proceedings

Landscape refers to all features, as perceived by people, being a result of action and interaction of both natural and human factors. The last decades, due to the widespread human intervention on natural landscapes, scientists and decision makers are of great interest in assessing landscapes. In this study a methodology for the assessment and mapping of landscape naturalness is proposed. Landscape naturalness was evaluated by an integrated composite geographic index, based on Multicriteria Decision Analysis (MDA), Geographic Information Systems (GIS) and open geospatial data. The geographic index was consisted of four composite criteria related to the environmental status and the acoustic, visual and aesthetic disturbances. Each criterion was evaluated by a set of variables aiming at an integrated interpretation for landscape naturalness. The proposed method was designed to assess landscape naturalness at national level and it was implemented in Greece. Weighted cartographic overlay was applied to create the final map illustrating landscape naturalness. The output revealed that 65% of Greece was characterized by landscapes of low and moderate naturalness (31.5% and 33.5% respectively), while the highest levels of naturalness, covering 21.7% of Greece’s surface, were found mostly in mountainous areas. The validation (based on sample points of the Land Use/Cover Area frame Survey - LUCAS), revealed a fair value of the results’ accuracy (72%). The cost-effectiveness of the proposed methodology, using open free data, as well as the promising results of the validation method indicate the index can be applied in extensive geographical areas with limited available detailed data. Landscape naturalness mapping may constitute a functional tool for landscape planning, policy making and nature conservation, contributing to the definition of initiatives, baseline states and targets. Keywords: Multicriteria Decision Analysis, Naturalness, Landscape, Geographic Information Systems, open data, noise pollution, visual pollution

In 1990’s between Azerbaijan and Georgia Early Oil Project was issued and later it transferred to Baku-Tbilisi-Ceyhan (BTC) project. Through the years South Caucasus pipeline (SCP), North-South Main Gas Pipeline (NSMGP) and Western Route Transport Pipeline (WREP) were added. These shows that number and space of actors have been increased which leads to increase of importance on pipeline transport as general. The aim and novelty of the article is analyses of Georgian pipeline infrastructure, which covers the following objectives and issues: analyze existed modern literature around Georgian pipeline, find and explain causes and consequences of the development compare current trends with past and setting the perspectives. Examining Georgian pipeline infrastructure will be good example for understanding Caucasian infrastructure for international transport corridor. Being part of international infrastructural systems is key to Georgia’s geo-economical location. Study of pipeline infrastructure will give information for its work and future spatial arrangement of Georgian nodes.

Soil is a non-renewable resource with essential importance for human activities. Agricultural intensification, wildland fires, degradation and other anthropogenic activities are the essential factors accelerating the soil erosion phenomenon. Modelling can provide a quantitative and consistent approach to estimate the intense and magnitude of soil erosion. In the present study, the coupling of the Revised Universal Soil Loss Equation (RUSLE) integrated with Geographical Information System (GIS) has been employed to estimate soil loss in the Chanioti Basin located in the peninsula Kassandra (North Greece). The parameters of RUSLE model were estimated, using the GIS software and determined as well as the erosion probability zones. The application of the proposed methodology is of great importance, in order to properly plan and design hydraulic works that can sustain future urban development. The results indicate the importance of the immediate erosion control measures in order to decrease soil loss.

Natural processes in coastal environments, sea level rise and anthropogenic interventions are an important area of research for drawing conclusions on integrated coastal zone management. The aim of the present study was to study coastal sediments in the Epanomi, to determine the anthropogenic interventions occurring in the area and their influence on coastal sedimentation. The study area concerns Epanomi coastal zone located southwest of Epanomi municipal district, in the region of central Macedonia, in the prefecture of Thessaloniki and belongs to the municipality of Thermaikos. The coastal zone of the Epanomi area reaches approximately 40km, where Paliouras is the northern site and the Fanari the southern site, the cape of which is the geographical boundary of the Gulf of Thermaikos. The first step in the strategic approach defined the data collection methodological tools recognition, mapping and synthesis of natural processes and anthropogenic influences that characterize the study area. Maps and satellite images were used as processing data in GIS systems. Samples were collected from modern coastal surface sediments from seven sites with sub-samples by the wave breaking zone, the tidal range zone (min and max) and the dune zone. The particle size distribution of the samples was performed by the sieving method in order to determine the sedimentary regime of the coastal zone. The data composition from sedimentological analyzes (mechanical analysis, estimation of sediment size and density), geomorphology of the area (morphometric parameters), land uses and anthropogenic interventions in the coastal zone and in the wider catchment highlight the mechanisms that compose and affect the present situation in the wider area of Epanomi coastal zone and furthermore enable us to identify future risks.

Cities constitute dynamic and evolving entities which promote gathering, interaction and communication. The movement behavior of human beings in the urban and particularly in the public space, alters through space and time. Meanwhile, this behavior is influenced by several other factors such as urban environment quality, network centrality, etc. The thorough investigation of the relationship between these factors and the human flows performs as a significant indicator for a city’s functionality and identity, thus contributing to the improvement of urban life quality. In this context, this paper has a two-fold focus. Firstly, to map and asses the basic pedestrian accessibility infrastructure in a larger residential neighborhood and secondly to investigate the factors influencing the human movement patterns that occur in these areas. The study area is Koukaki, a neighborhood in Athens’ municipality, mainly because of its considerable land use mix and its proximity to the Athens' central core. Furthermore, this area has shown a rapid urban transformation during the recent years. The methodology framework consists of four stages: a) Evaluation of the pedestrian accessibility of the neighborhood giving emphasis on vulnerable users, b) Selection of a centrality meaning a place of dense human activity, c) collection of qualitative and quantitative data of pedestrian flow and d) interpretation of the results. The specification of the main study area is based on the existing land use pattern (high values of non-residential uses). The records of the pedestrians’ flow concern the streets of the main study area for different times of day and for different days of the week. This decision contributes to the revelation of the multiple identities of the city and its different users. Finally, the interpretation of measurements takes into consideration the land-use pattern and the pedestrian infrastructure. The results showed that human flows have positive correlation with commercial, though negative with residential activities. In addition, they present positive correlation with network centrality (space syntax), sidewalk width and functional density (land-use density). Regarding accessibility, it should be mentioned that pedestrian movement cannot be adequately sustained in Koukaki. This research is considered as an important step for analyzing central areas, pedestrian flows attracted and the interaction between them. Keywords: Walkability, Network Centrality, Spatial Analysis, Public Space, Pedestrian Flow, Centralities

The spatial and time distribution of rainfall in combination with drainage basin morphological characteristics control the hydrological response of the basin to rainfall. In particular the expansion of the drainage system during storms is related to topography, soil distribution and antecedent moisture conditions. In this paper we investigate the hydrological response to severe storms in a coastal drainage basin in Samos island. We analyse the geo-morphological characteristics of the area (topography, geology, soil distribution, drainage system and vegetation land use) through Geographic Information Systems. Furthermore we analyze rainfalls during an extreme event in this island. By combining the forementioned factors we are able to analyze and predict the response of this basin to severe storm events. Field work and historical data confirm that rare but high rainfalls provoke disasterous flash floods, severe soil erosion and landslide movements in this area.

While all types of aerial photography and satellite imagery are the usual data sources used in remote sensing and cartography nowadays, terrain oblique photographs can also be used to detect and measure changes in the manmade and natural environment. Recent advancements in computing power have enabled the development of robust GIS methods that allow oblique photographs to be processed and analyzed, in order to create land cover maps. The use of georeferenced historical photographs combined with other historical information from illustrations, maps and documents, can play a decisive role in the study of landscape and its evolution. The aim of this study is to present a methodology for the processing of an oblique photograph of suburban Athens, from the late 19th century, in order to export historical land cover information, utilizing WSL Monoplotting Tool. For this analysis, apart from the historical photograph, an orthophoto and a high resolution Digital Elevation Model (DEM) of the area under investigation is required. The basic methodology followed consists of the estimation of the Snapshot point, the identification of at least five control points between the orthophoto and the photograph, and lastly the identification and vectorization of geographical entities.The results show that the proposed methodology is very promising for the estimation of the historical land cover. In addition, by having photos of the broader area from different time periods, coupled with modern methods of aerial photography, such as Unmanned Aerial Vehicles/UAV’s, an integrated survey of the area can be accomplished. The satisfactory geolocalisation that is enabled through the proposed processes, may contribute to the recognition and reconstitution of land features which have disappeared or are vague nowadays.The study concludes that the proposed method has a huge potential, although some limitations exist related to the accuracy of the results, as well as the pre-required information about the photographs of the landscape. Keywords: Photogrammetry, Historical photographs, Land Cover change, Athens, WSL Monoplotting Tool, Historical Landscapes

Five years after the start of mass migrant arrivals in Greece, the issue of their documentation and regularization remains largely unresolved, keeping migrants in a state of insecurity, continuous threat of expulsion, and widespread exploitation. The various irregular/illegal conditions in which migrants find themselves in the contemporary Greece, reflect a roll-down of migrants to a state of extended precariousness and insecurity. Those migrants who came earlier have obtained legal status, show a comparatively higher occupational mobility, have obtained higher incomes and expanded social networks, and thus appear to be less precarious and more resilient to the local labour market fluctuations and the implications of crisis. At the other hand, migrants experiencing higher insecurity and desperation show higher adjustment in the environment of crisis offering higher work flexibility; they accept uninsured employment, lower payments, and poorer working environments. The struggle for survival is accompanied by more precarious working and living conditions. The duration of stay, the status of legality, the degree of knowledge of the Greek language, their social profile, and the ‘networking’ with migrant societies can be some of the factors that affect the precariousness of migrant labour in Greece. Migrants with legal status of stay in Greece and positive network interactions are expected to live in less precarious working conditions. Relevant information can be gathered through interviews with local migrants of different profiles, through bibliographic research, through questionnaires with public officials and statistical analysis.

One of the most serious environmental problems, that planet Earth faces, is the deforestation. This study examines the deforestation, in one of planet’s most sensitive and important environmental area, Mato Grosso in Brazil. The study was conducted using satellite data from Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer (MODIS), over a period starting from 2000 until 2019. For this purpose, the method of Improved Change Vector Analysis was applied, while the processes of the calculation of vegetation indices were automated. From the first results it seems that, the deforestation rate has been increased.

Wetlands constitute areas with significant value and service offerings both in anthropogenic and natural environments. For this reason, all modern societies should keep intact that all their services are weighed against the potential benefits that arise from their exploitation. Ιn this perspective, lake Karla’s reservoir can be a useful case study, since its drainage in 1962 caused greater ramifications than the project’s benefits, with the incapacity of water supply in surrounding areas, the impacts on the fauna, flora and the microclimate of the area, being only few of them. Taking into consideration the importance of studying wetland ecosystems and their changes, the aim of this paper is the observation of lake Karla’s reservoir fluctuation, since its reconstitution in 2010. For this reason, annual and seasonal fluctuations of the reservoir were estimated, utilizing remote sensing SAR (Sentinel 1) and optical (Sentinel 2) imagery of ESA Copernicus satellites, as well as Landsat 5 imagery. For SAR imagery an image segmentation method with dynamic threshold operator based on mean values is utilized, while for optical imagery the Normalized Difference Water Index (NDWI) is applied. Furthermore, it was advisable to conduct an accuracy assessment between SAR and optical methodologies, on the estimated area of the lake and its changes, for each month of 2018. The goal of all the above was not only to monitor the variations of a reservoir in an agricultural region, but also to highlight the importance and the accuracy of the different types of remote sensing data in waterbody mapping. These previously mentioned processes, took place in open software SNAP, while the visualizations and measurements were done in the commercial ArcGIS 10.4. The findings reveal changes in Karla’s reservoir, with its acreage being continually increased on average in annual basis. Meanwhile, on seasonal basis the results indicate some variations on the reservoir, due to precipitation and irrigation purposes. Additionally, the comparison between SAR and optical data related methods, proved that both methods have advantages and disadvantages. More specifically, optical imagery shows smaller distribution of the monthly fluctuations percentage , while SAR imagery provide us with a complete set of data enabling water mapping in all weather conditions. The contribution of these remote sensing methods can constitute valuable tools for assessing the extent of a lake’s surface and also detect the progression of ecosystem restoration requiring fewer field studies, saving both time and resources. Keywords: Remote Sensing, Inland water Mapping, Optical Imagery, SAR Imagery, Sentinel, Lake Karla

Posidonia oceanica is an endemic seagrass in the Mediterranean Sea. It is a characteristic species of clean waters that grow on stabilized seafloor of mixed material, usually on bottoms composed of sandy material, forming large meadows up to 44m of water depth (Hemminga and Duarte 2000). The value of Posidonia oceanica contribution to the Mediterranean ecosystem’s health is of very high importance and for this reason it is considered a priority habitat type for conservation in the Habitats Directive (Dir 92/43/CEE) and a Red List species to the IUCN list. Posidonia oceanica is also considered a biological indicator of coastal water quality of the Mediterranean marine environment (UNEP/MAP-RAC/SPA, 2015) and is used as a tool for the ecological evaluation of coastal waters by the EU Water Framework Directive. The current research focuses on the case study of the National Marine Park of Zakynthos and the correlation of Posidonia oceanica deposits on the beach zone as a valuable natural capital to the overall ecosystem’s health. It constitutes part of the research conducted within the framework of the project “Climate-smart coastal practices for Blue governance”, Acronym: BlueCoast, Interreg IPA Cross-border Cooperation Programme “Greece-Albania 2014-2020”. Moreover, measures for protecting posidonia meadows and manage onshore posidonia debris are investigated in accordance to the Protocol on Integrated Coastal Zone Management (ICZM) of the Barcelona Convention.

Assessing the water quality is one of the most essential issues in order to ensure environmental protection and public health. Remote sensing is an effective tool for monitoring of pollutants in open and coastal waters derived from human-induced activities and accidents or natural events. Last decades several remote sensing techniques have been developed for detection and observation of uncontrolled oil and waste discharges and oil spill detection in coastal zone. In this study high-resolution satellite data from different sensors were used in order to monitor and identify the origin, structure and spatial extent of oil spill in coastal zone of Zakynthos island. We also examined the effect of earthquake activity on oil spill during October 2018. Weather conditions were also considered in order to study the motion of the specific feature during this event. Additionally, one-year Sentinel-2 satellite imagery combined with meteo and in situ data led to experimental results about spatio-temporal study of oil spill pollution in the specific case study region.

Short term house rentals are a relatively recent phenomenon in the Greater Athens Region, Greece. Most rentals are offered through the Airbnb platform and have shown an impressive increase in the last years. As expected, the neighborhoods close to the city center and tourist attractions were the first to enter the Airbnb market. The recent trends however indicate that Airbnb activity expands towards areas quite away from the city center. This expansion is uneven and does not concern all areas in the Greater Athens region. In this paper the spatial distribution of Airbnb rentals is examined, in terms of the number of rentals and the mean price per night, employing spatial analysis techniques. The spatial distribution of Airbnb activity is related to a variety of factors, such as population characteristics and house characteristics. In addition, several locational attributes are examined concerning proximity to hotels, metro stations, the city center and the beach. The above factors are combined through regression analysis techniques. Ordinary Least Squares (OLS) and Geographically Weighted Regression (GWR) were employed in order to identify the factors which explain the spatial penetration of Airbnb and the spatial distribution of rents in the study region. The results indicate that the most important factors accounting for the spatial penetration of Airbnb are the presence of hotels and the number of vacant houses, while price per sq.m. is the most important factor for explaining the spatial distribution of Airbnb rents. Keywords: short term house rentals; Airbnb; spatial analysis; spatial regression; Greater Athens region

Climate, topography and geology define the geomorphological agents which are closely related to soil processes. Climatic variables such as precipitation and temperature in combination with substratum are critical for weathering and erosional processes, which affect soil formation. The spatial distribution of soil depends mainly on the topographic characteristics of an area but other factors such as vegetation and land use play a key role. In this paper we propose a model for the spatial prediction of of soil formations (areas of deposition) using fuzzy sets. Slope, vegetation-land use and lithology are the input variables of the model, and after applying a fuzzy inference mechanism based on empirical rules we obtain the output (probability of soil formation area). Validation of our model follows through extensive analysis of aerial and satellite imagery combined with field observations.

This study presents sedimentological, geochemical and micropalaeontological results from the swamp that develops in the riverbed of Krathis River in the Chelmos Vouraikos UNESCO Global Geopark N. Peloponnese. In 1913 an enormous landslide dammed the river Krathis and formed a lake. Almost a year later this dam collapsed catastrophically and flooded the Krathis delta. The aim of this study is to investigate the possible relationship between the swamp that forms today with the Krathis lake formed during the historical landslide and to identify similar hazardous phenomena before 1913. Geographical and geomorphological data of Krathis river was analyzed in order to locate key evidences that could indicate geological hazards over the recent past in the area. This work also includes sedimentological, palaeontological and age determination data. A sediment core of 6 m was obtained using an Eijkelkamp percussion corer with barrel windows. Several parameters such as sediment types, color, organic constituents as well as contact depths and bed characteristics were recorded from the core in the field. Laboratory studies included determination of grain size, total organic matter, carbonate and carbon content and microfossil analysis. In particular, standard sedimentological analyses included grain size analysis, and calculation of mean, sorting, kurtosis and skewness, Munsell color, TN, CaCO3, and TS. Micropalaeontological data showed that freshwater taxa and fine grain sediments coexist suggesting that the swamp is not developed on top of landslide deposits. The fluctuations in the values of variables such as temperature of taxa indicate that conditions in the lake were stable for several years and thus were suitable for the organisms to develop and grow after the collapse of the dam in 1914. Radiocarbon dating C14 was carried out in two different samples throughout the core at 2.62 m and 4.20 m depth showing modern age, hence suggesting that a permanent lacustrine environment existed for at least 40 years after the collapse of the natural dam. In addition, the first meter of the core was dated by the 137Cs method suggesting that over the last 60 year the area has been under continuous siltation. All these data indicated that the sedimentation rate has progressively diminished from high to low rate along with the progressive disappearance of the Krathis lake. The results of the geomorphological, sedimentological, micropalaeontological and dating analyses show that the landslide of Tsivlos is the possible cause of the modern swamp’s formation as sediment accumulation blocked the riverbed upstream by the remnants of the 1913 natural dam. The swamp formation is the result of the progressive siltation of the Krathis lake since material continues to accumulate until today. Tectonic movements of the area seem to play decisive role in sediment accumulation as they cause an uplifting in the area creating a natural barrier in the sediment flow.

The genus Ganoderma P. Karst. is a wood decaying mushroom of pharmaceutical interest with a widespread distribution. The beneficial effects of Ganoderma species on health are due to the production of various bioactive compounds. Many studies regarding the productivity of wild Ganoderma mushrooms suggest that the habitat type affects the amount and composition of their secondary metabolites. Six species of the genus have been recorded in Greece, namely G. applanatum, G. adspersum, G. carnosum, G. lucidum, G. pfeifferi and G. resinaceum. The present study aims at mapping these species in Greece, including all the relevant data of their habitats. For the distribution maps spatial data from the literature were considered and combined with the Corine Land Cover data, using Geographic Information System. Following this procedure, the assessment of the conservation status of the species is possible. Concurrently, it is a useful tool in prioritizing fungal research in the field regarding the isolation and characterization of new strains for further exploitation.

Nowadays, fires are a frequent phenomenon in every corner of world, where burned land surfaces are increasing year by year. Despite their triggering mechanisms, their consequences are disastrous for both natural ecosystems and human lives having impacts on flora and fauna. In this way, the fire in the central Evia, which started in the night of 13th August of 2019, is an important case of study due to the extent of incineration of the natural environment. Having considered the significance of estimating and mapping burned areas, the goal of this study is the detection of burned area as a result of the fire in Evia. To achieve this, a methodology which utilizes remote sensing optical (Sentinel 2) imagery of ESA Copernicus satellites was applied. More analytically, the detection of burned area and the construction of burn severity map are based on Normalized Burn Ratio (dNBR) and Relativized Burn Ratio (RBR). However, the burn severity of RBR has been visualized according to the burn severity classification table of United States Geological Survey (USGS) for the interpretation of the outcome. Furthermore, it was advisable to use land cover data of the Corine Land Cover program in order to analyze the extent of the damage caused to the study area. The above processing, took place at the open remote sensing software SNAP and the commercial ArcGIS 10.4. The results reveal the huge extent of damage caused by the fire which is approximately 25 square kilometers and classified at higher levels of severity. In addition, important natural ecosystems which were comprised of mostly transitional woodlands and shrubs and coniferous forests were devastated. In this way, these remote sensing methods, in such cases, are proved to be powerful tools to estimate comprehensively the outcomes of a fire regarding to the burned acreage and its severity. Keywords: Burned area mapping, Burn severity, Fires, Sentinel 2, Land Cover, Evia

Στην παρούσα εισήγηση επιχειρείται, αρχικά, μια παρουσίαση του νομοθετικού πλαισίου που αφορά στην εκπαίδευση των αλλοδαπών μαθητών και μαθητριών, όπως αυτό έχει εξελιχθεί μέσα στις ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες των τελευταίων δεκαετιών στην Ελλάδα. Εξετάζεται, ειδικότερα, η δημιουργία νέων τύπων σχολείων (Αποδήμων, Παλιννοστούντων, Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης κ.λπ.) τα οποία ιδρύονται και λειτουργούν προκειμένου να καλύψουν τις ιδιαίτερες μαθησιακές και κοινωνικές ανάγκες μη γηγενών μαθητών και μαθητριών. Καθώς ο σχολικός χώρος και η εκπαίδευση έχουν καίρια σημασία στην κοινωνική ζωή των μαθητών και μαθητριών, αλλά και στον τρόπο που ετερο- και αυτο- προσδιορίζονται, παρουσιάζονται στη συνέχεια απόψεις που οι ίδιοι/ες μαθητές και μαθήτριες εκφράζουν αναφορικά με το θεσμό της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Μέσα από το λόγο τους περιγράφονται προβλήματα και δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τόσο κατά τη μαθησιακή τους πορεία, όσο και κατά την προσπάθεια ένταξης τους στην ελληνική κοινωνία και τη σχολική κοινότητα. Όπως διαπιστώνεται πολλοί και πολλές μαθητές και μαθήτριες αλλοδαπής καταγωγής αντιμετωπίζουν σωρεία προβλημάτων κατά τη φοίτηση τους σε τυπικά σχολεία, όπως η περιθωριοποίηση, η δυσκολία στην κατανόηση και στη χρήση της ελληνικής γλώσσας, τα φαινόμενα ρατσισμού κ.λπ. ενώ σε αντίθεση η φοίτηση σε σχολεία διαπολιτισμικής εκπαίδευσης φαίνεται να συνδέεται με βιώματα ασφάλειας και αποδοχής και συνθήκες προσωπικής και εκπαιδευτικής εξέλιξης.

Στις καρστικές περιοχές οι πλημμύρες, ως φυσική απόκριση του συστήματος σε γρήγορα αυξανόμενες ποσότητες νερού, αντιπροσωπεύουν μία από τις πιο δραματικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ ανθρώπου και περιβάλλοντος και ειδικότερα σε σημεία όπου έχουμε ταυτοχρονα και αυξανόμενη αστικοποίηση. Οι πλημμύρες στις καρστικές περιοχές συχνά συνοδεύονται από υλικές ζημιές (σε ακίνητα, επιχειρήσεις και υποδομές), καθιζήσεις , καταπτώσεις βράχων αλλά και μόλυνση των υπόγειων υδάτων. Ο σκοπός εργασίας αυτής είναι να περιγράψει γεωλογικά-γεωμορφολογικά-υδρολογικά το φαινόμενο της καρστικής πλημμυράς που εκδηλώθηκε στο Δήμο Χαλκίδας, στις περιοχές της Λιανής Άμμου, της Αγίας Ελεούσας και του Δοκού κατά τη περίοδο Φεβρουαρίου-Μαρτίου 2019. Οι προαναφερόμενες περιοχές υπέστησαν έντονα πλημμυρικά φαινόμενα, με μεγάλη άνοδο της στάθμης του υπογείου νερού, το οποίο έφτασε στην επιφάνεια εδάφους ακόμα και σε περιοχές μέσα στον πολεοδομικό ιστό, με συνέπεια να πλημμυρίσουν ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα. Ως συνέπεια τούτου, οι κάτοικοι τις περιοχής αντιμετώπισαν εκτεταμένα προβλήματα για μεγάλο χρονικό διάστημα και ο Γενικός Γραμματέας της Πολιτικής προστασίας είχε κηρύξει το δήμο Χαλκίδας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μέχρι τις 3 Ιουνίου 2019.

Η εκτίμηση της ποιότητας ζωής είναι ένα θέμα που απασχολεί σε μεγάλο βαθμό τις σύγχρονες πόλεις των αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών κερδίζοντας ενδιαφέρον σε ποικίλες επιστήμες και αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για την αξιολόγηση της πολιτικής και της δομής των αστικών χώρων. Από τη δεκαετία του 1980, με την εκπόνηση νέων μορφών περιβαλλοντικών κανόνων και κανονισμών, εισήχθησαν εναλλακτικές στρατηγικές και τακτικές, οι οποίες είχαν ως στόχο την ενσωμάτωση του περιβάλλοντος στον σχεδιασμό και κατά συνέπεια την αύξηση της ποιότητας ζωής στις πόλεις. Πολλές μελέτες χρησιμοποιούν τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (GIS) σε συνδυασμό με την Τηλεπισκόπηση για να παρατηρήσουν και να αναλύσουν τις αστικές συνθήκες και να διασαφηνίσουν τις καταλληλότερες στρατηγικές βελτίωσης της καθημερινής ζωής και της συνολικής ποιότητας ζωής των κατοίκων στις πόλεις. Η παρούσα εργασία πραγματεύεται την εκτίμηση της ποιότητας ζωής για την πόλη της Μυτιλήνης, συνδυάζοντας μεθόδους σύγχρονης Δορυφορικής Τηλεπισκόπησης και τεχνικές Γεωπληροφορικής. Πιο συγκεκριμένα, εφαρμόστηκε η μέθοδος της Αντικειμενοστρεφούς Ταξινόμησης (OBIA) σε δεδομένα υψηλής χωρικής ανάλυσης (δορυφορική εικόνα QuickBird χρονολογίας 2006) και επιλέχθηκαν κριτήρια, όπως η πυκνότητα των κτιρίων, των οδών, του αστικού πρασίνου, καθώς και η απόσταση από τη θάλασσα, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για την προσέγγιση της εκτίμησης της ποιότητας ζωής με τη βοήθεια της μεθόδου της Διαδικασίας της Αναλυτικής Ιεράρχησης (Analytic Hierarchy Process - AHP). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι κυρίως το νότιο τμήμα της Μυτιλήνης παρουσιάζει τις πιο αυξημένες τιμές ποιότητας ζωής, πράγμα που επιβεβαιώνεται και από τις αντίστοιχες αντικειμενικές αξίες γης. Συνεπώς, συμπεραίνεται ότι η συγκεκριμένη μεθοδολογία που αναπτύχθηκε θα μπορούσε να συντελέσει σε μία πρώτη εκτίμηση της ποιότητας ζωής για τις σύγχρονες πόλεις.

Στην ανακοίνωση αυτή, θα αναφερθεί το ζήτημα του γερμανικού μιλιταρισμού σε σχέση με την μορφολογία του εδάφους της Πολωνίας. Η προβληματοθεσια μας θα ξεκινήσει από το ερώτημα ,αν η μεγάλη πολωνική πεδιάδα του βόρειου τμήματος της χώρας, αποτέλεσε την αιτία κατά την οποία η πιο επιτυχημένη στρατηγική του νεότερου κόσμου είναι αυτή της σχολής της Πρωσίας. Αν δηλαδή μορφολογικά το περιβάλλον, επέτρεψε σε εκείνη την εθνοτική ομάδα των πρωσων να ανακαλύψει και να αναπτύξει περαιτέρω τα ταλέντα της ακριβώς σε εκείνο το γεωγραφικό σημείο. Περαιτέρω, θα εξεταστεί η περίπτωση του πρώτου και ιδιαίτερα του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου, καθώς πέρα από το ζήτημα του γερμανικού μιλιταρισμου,θα αναλυθούν και ζητήματα που σχετίζονται με την εξέλιξη του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου καθώς σύμφωνα με την προβληματοθεσια μας ,η γεωγραφία και οι περιβαλλοντολογικές συνθήκες της Πολωνίας αποτελεσαν ακρογωνιαίο λίθο αναφορικά με την εξέλιξη και την ωρίμανση της πρώτης φάσης του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου.

Η παρούσα εργασία πραγματεύεται τη χωρο-χρονική ανάλυση σε περιβάλλον GIS των χρήσεων γης ισογείου ορόφου που τοποθετούνται στις πιο χαρακτηριστικές εμπορικές περιοχές δώδεκα ελληνικών πόλεων μεγάλου και μεσαίου μεγέθους. Ο ορισμός του μεγέθους των πόλεων βασίζεται στην υλοποίηση της έννοιας του City, που απαρτίζει μία έρευνα του Ο.Ο.Σ.Α. και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Με αυτό τον ορισμό, οι πόλεις που επιλέγονται είναι η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα, το Ηράκλειο, η Λάρισα, ο Βόλος, τα Ιωάννινα, η Καβάλα, η Καλαμάτα, οι Σέρρες, η Χαλκίδα και τα Χανιά. Η οριοθέτηση των εμπορικών περιοχών προσδιορίζεται σύμφωνα με τις οδούς που απαρτίζουν τα Ανοικτά Κέντρα Εμπορίου (Α.Κ.Ε.) ή Open Mall ενός δήμου, μία δράση του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία», για την αναβάθμιση των αστικών κέντρων διαμέσου μίας πληθώρας παρεμβάσεων από τους αναδόχους της δράσης, τον δήμο και τον εμπορικό σύλλογο ή/και το επιμελητήριο. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση της υπηρεσίας Google Street View, καταγράφοντας σε μία χωρική βάση δεδομένων 7322 καταστήματα ως σημεία εκατέρωθεν των οδών που προσδιορίζουν το Open Mall του δήμου. Τοιουτοτρόπως, η χρονική διάσταση της εργασίας αφορά τα έτη 2009, 2011 και 2014 για την πόλη των Αθηνών και τα έτη 2011 και 2014 για τις υπόλοιπες ελληνικές πόλεις. Εν συνεχεία, το είδος της χρήσης γης ταξινομήθηκε σύμφωνα με τους τετραψήφιους κωδικούς της Σ.ΤΑ.Κ.Ο.Δ. και έπειτα οι εν λόγω ταξινομήσεις κατηγοριοποιήθηκαν σε 13 τυπολογίες χρήσεων γης με στόχο να καταστεί εφικτή η ανάλυσή τους και η χαρτογράφησή τους. Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων αποσκοπεί στην εξέταση της οικονομίας των πόλεων, απαντώντας σε ερωτήματα που σχετίζονται με το ποσοστό των ενεργών και ανενεργών καταστημάτων, το ποσοστό των ενεργών καταστημάτων που παρέμειναν ενεργά και το ποσοστό των ανενεργών καταστημάτων που παρέμειναν ανενεργά, το ποσοστό των καταστημάτων που έκλεισαν και εκείνων που άνοιξαν οικονομική δραστηριότητα κατά τη χρονική περίοδο αναφοράς, την καταγραφή των χρήσεων γης που περιλαμβάνουν τα περισσότερα καταστήματα και την ενδεχόμενη συσχέτιση των χρήσεων γης μεταξύ τους σύμφωνα με τη μεταβολή του ποσοστού των καταστημάτων τους. Μετέπειτα, εφαρμόζεται χωρική ανάλυση με τη μέθοδο του πλησιέστερου γείτονα καθώς δύναται να εξεταστεί, για κάθε κατηγορία χρήσεων γης, αν οι θέσεις των καταστημάτων ακολουθούν ένα τυχαίο, ομαδοποιημένο ή ομοιόμορφο πρότυπο κατανομής στο χώρο. Τα αποτελέσματα φανερώνουν ότι στην πλειοψηφία των πόλεων, η οικονομία τους έχει επηρεαστεί αρνητικά από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, υφίστανται όμως και πόλεις που η οικονομία τους επηρεάστηκε ελάχιστα. Σχετικά με το χωρικό πρότυπο των καταστημάτων, παρατηρήθηκε ότι η κατανομή των χρήσεων γης εμφανίζει κυρίως ένα ομαδοποιημένο και τυχαίο μοτίβο τουλάχιστον σε μία πόλη, με τη μεγάλη πληθυσμιακή συγκέντρωση και την αύξηση των τιμών ενοικίασης των επαγγελματικών χώρων να απαρτίζουν τις παραμέτρους διαμόρφωσης των προτύπων.

Ο flâneur, όπως παρουσιάζεται από συγγραφείς όπως ο Balzac και ο Baudelaire, είναι η φιγούρα του Γάλλου περιπατητή του 19ου αιώνα, που μπορεί και κινείται ελεύθερα στο δημόσιο χώρο και συμμετέχει στην πολιτική, στις τέχνες, στην επιστήμη. Γυναίκες συγγραφείς και ερευνήτριες, από τη δική τους οπτική, ερευνούν και συνθέτουν την εικόνα της flâneuse, προβάλλοντας γυναίκες με ενεργή παρουσία στο δημόσιο χώρο, στις τέχνες και στην επιστήμη. Η παρούσα ανακοίνωση προσεγγίζει την flâneuse, με πεδίο μελέτης το δημόσιο χώρο της Αθήνας του 21ου αιώνα. Θεωρείται ως δεδομένο ότι η παρουσία ανδρών και γυναικών στο δημόσιο χώρο δε γίνεται με τους ίδιους όρους. Αναζητούνται, επομένως, τα μηνύματα -από τον χώρο της πόλης και από τους χρήστες της- που προδιαθέτουν τη χρήση ενός χώρου από καθένα από τα δύο φύλα. Παρουσιάζονται και αναλύονται, επιπλέον, οι στρατηγικές που επιλέγουν οι γυναίκες, ως χρήστριες του δημόσιου χώρου, διεκδικώντας την ενεργή και ισότιμη παρουσία τους εκεί.

Ο χώρος δεν είναι ένα αυστηρώς ορισμένο “κενό δοχείο” όπου εγκαθίστανται δραστηριότητες, κοινωνικές σχέσεις και πρακτικές. Αντιθέτως, παράγεται, μεταβάλλεται, μετασχηματίζεται και ταυτόχρονα καθορίζει σε σημαντικό βαθμό, μέσα από τις προηγούμενες φάσεις ανάπτυξής του, τις δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα, τις σχέσεις και τις πρακτικές που αναπτύσσονται (Λυκογιάννη, 2011). Λογίζεται ως μία τριαδική διαλεκτική σχέση εννοιών: χωρικές πρακτικές (spatial practices), οι οποίες ενσωματώνουν μια στενή συσχέτιση εντός του αντιλαμβανόμενου χώρου (perceived space), ανάμεσα στην καθημερινή ρουτίνα και στα δρομολόγια και τα δίκτυα που συνδέουν τα μέρη που προορίζονται για εργασία, «ιδιωτική» ζωή και αναψυχή (Lefebvre, 1974), αναπαραστάσεις του χώρου (representations of space), οι οποίες αποτελούν το σχεδιασμένο χώρο (conceived space) των πολεοδόμων, των τεχνοκρατών (Lefebvre, 1974), όλων εκείνων που προσπαθούν να δομήσουν τη σημειολογία σύμφωνα με την οποία θα κατανοούνται οι κοινωνικές πρακτικές και χώροι αναπαράστασης (representational spaces), οι οποίοι αναφέρονται στο χώρο που βιώνεται (lived space), το χώρο των κατοίκων, το χώρο που παράγεται από το σώμα στις καθημερινές πρακτικές (Lefebvre, 1974). Αυτή η τριμερής διαλεκτική, όπως έχει εκφραστεί από τον Henri Lefebvre, αποτελεί προσέγγιση μίας κοινωνικής θεωρίας του χώρου, όπου κάθε πτυχή συνυπάρχει με τις υπόλοιπες και όλες μαζί συναποτελούν το χώρο (Λυκογιάννη, 2011). Στην παρούσα εργασία γίνεται η διερεύνηση των συγκλίσεων και των αποκλίσεων που παρατηρούνται μεταξύ του χώρου που σχεδιάζεται και αντιληπτικά επιβάλλεται (perceived, conceived space), με εκείνον που βιώνεται μέσα από την εμπειρία του σώματος στις καθημερινή πραγματικότητα (lived space), για τη συνοικία της Ακαδημία Πλάτωνος. Ο σχεδιασμένος-γεωμετρικός χώρος, εμπλουτισμένος με όλες εκείνες τις, προγραμματισμένες για την κοινωνική αναπαραγωγή, συσχετίσεις εντός του, δημιουργεί ένα βίωμα για τους χρήστες του. Ανταποκρίνεται το βίωμα αυτό (το οποίο αναμένεται να βιωθεί) στην πραγματικότητα; Στο μεθοδολογικό πλαίσιο που προτείνεται, οι χώροι αναπαράστασης, προσεγγίζονται μέσω ερωτηματολογίου όπου διερευνάται η αντίληψη κατοίκων, επισκεπτών, περαστικών για το χώρο που χρησιμοποιούν. Εξετάζονται οι χωρικές πρακτικές υπό το πρίσμα των θεωριών της συντακτικής ανάλυσης του χώρου (space syntax), ενώ τέλος αναζητούνται επί μέρους τοπόσημα, σημεία αναφοράς ως συνδέσεις, ορίζοντας με αυτό τον τρόπο μία νέα εννοιολογική τοπολογία για την περιοχή. Λέξεις κλειδιά: χωρικές πρακτικές, αναπαραστάσεις του χώρου, χώροι αναπαράστασης, γνωσιακός χώρος, αστικός χώρος, space syntax, Ακαδημία Πλάτωνος Βιβλιογραφία Lefebvre, H. (1974). La production de l'espace. (D. Nicholson-Smith, Μεταφρ.) Paris: Anthropos. Λυκογιάννη, Ρ. (2011). Ένας απολογισμός για το έργο του Lefebvre. Σεμινάρια Ριζοσπαστικής Γεωγραφίας. Αθήνα: Τετράδια Ριζοσπαστικής Γεωγραφίας.